Sở Văn hóa và Thể thao
Thực hiện đề xuất của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trình Thủ tướng Chính phủ về “Đề án Phát triển mạng lưới Thành phố sáng tạo trong hệ thống Thành phố sáng tạo của UNESCO”, Ủy ban nhân dân thành phố đã giao Sở Văn hóa và Thể thao chủ trì, phối hợp với các cơ quan, chuyên gia trong và ngoài nước xây dựng hồ sơ với sự tập trung cao độ, tích cực nhằm hoàn thiện tốt nhất hồ sơ ứng cử gia nhập Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực Điện ảnh. Sau quá trình khẩn trương xây dựng, ngày 15/2/2025, Ủy ban nhân dân Thành phố chủ trì Hội thảo quốc tế nhằm tham vấn ý kiến của các nhà quản lý, chuyên gia, cùng các bên liên quan nhằm góp ý cho hồ sở của thành phố. Ngày 03/3/2025, hồ sơ chính thức nộp đến UNESCO để Thành phố Hồ Chí Minh trở thành thành viên của Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. Nếu được phê duyệt, Thành phố Hồ Chí Minh sẽ là thành phố điện ảnh UCCN đầu tiên của Việt Nam và Đông Nam Á.
Thành phố Hồ Chí Minh là hiện thực sống động của sự kết nối, nơi hội tụ các dòng chảy văn hóa bản địa, sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, pha trộn giữa văn hóa phương Đông và phương Tây, tạo thành gam màu tràn đầy sức sống tươi trẻ cho bức tranh sáng tạo toàn cầu để truyền cảm hứng cho thế hệ tương lai. Hiện nay, trên địa bàn Thành phố có 54 dân tộc sinh sống, là môi trường thuận lợi cho nhà đầu tư và khách du lịch quốc tế (6 triệu khách, năm 2024), vinh dự nhận đề cử “Điểm đến du lịch kinh doanh hàng đầu châu Á”, “Điểm đến Lễ hội và Sự kiện hàng đầu châu Á” của Giải thưởng Du lịch thế giới năm 2023 (World Travel Awards 2023).
Thành phố Hồ Chí Minh là địa phương nằm trong số 200 thành phố khởi nghiệp toàn cầu. Chính quyền cam kết cùng doanh nghiệp đẩy mạnh thực hiện đổi mới sáng tạo, đặt tiêu chí tăng trưởng xanh và chất lượng sống tốt của người dân là mục tiêu cơ bản cần hướng đến năm 2030 để trở thành đô thị phát triển bền vững. Theo đuổi mục tiêu thiên niên kỷ, Thành phố đã đầu tư vào chất lượng học tập suốt đời cho mọi công dân và trở thành thành viên Mạng lưới Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO (2024), hướng đến tạo sự bình đẳng trong tiếp cận giáo dục để phát huy tiềm năng của người dân, khuyến khích và khai thác mọi nguồn lực sáng tạo nhằm góp phần xây dựng và phát triển Thành phố Hồ Chí Minh trở thành “Thành phố đáng sống, văn minh, hiện đại, nghĩa tình”.
Thành phố đặt văn hóa vào trọng tâm của sự phát triển, trong đó lĩnh vực điện ảnh sẽ hiện thực hóa tầm nhìn, giúp nâng cao vai trò trung tâm dẫn dắt kết nối Việt Nam với các làn sóng đổi mới của thế giới; thiết lập quan hệ hợp tác, thúc đẩy giao lưu văn hóa, trao đổi năng lực sáng tạo hợp tác liên văn hóa với các thành viên UCCN; nỗ lực phát triển cơ sở hạ tầng làm phim chuyên nghiệp, cung cấp không gian cho việc sáng tạo điện ảnh; xây dựng nguồn nhân lực điện ảnh chuyên sâu; phát triển thương hiệu liên hoan phim thường niên xứng tầm quốc tế; tạo sự bình đẳng trong xã hội trong việc được tiếp cận, thụ hưởng và sáng tạo nghệ thuật, đặc biệt là ở những vùng ngoại thành, những người yếu thế như trẻ em, khuyết tật, công nhân, người lao động phổ thông…. Điện ảnh là khu vực đang quy tụ 935 doanh nghiệp, với 9.294 lao động, tạo ra doanh thu 500 triệu USD, đóng góp 0,43% GRDP. Thành phố có 10 hệ thống rạp, 52 cụm rạp, và 295 phòng chiếu và 184 không gian sáng tạo là nơi thực hành nghệ thuật chuyên nghiệp; ngoài ra còn có các không gian văn hóa phục vụ cho nhu cầu của cộng đồng ở các khu dân cư và các đối tượng, trong đó có 22 trung tâm văn hóa quận/huyện, 18 nhà văn hóa lao động, 9 thiết chế văn hóa – thể thao tại các khu công nghiệp, 68 trung tâm văn hóa – thể thao phường/xã nhằm phục vụ quảng bá và phổ biến văn hóa nghệ thuật, nâng cao mức sống văn hóa tinh thần của cộng đồng.
Những thiết chế văn hóa tiêu biểu phục vụ cho các đối tượng cụ thể như Nhà Văn hóa Thanh niên, Nhà Văn hóa Phụ nữ, Nhà Văn hóa Sinh viên, Nhà văn hóa Thiếu nhi và các câu lạc bộ điện ảnh trở thành địa điểm quan trọng trong việc thúc đẩy hoạt động điện ảnh gắn liền với giáo dục và phát triển kỹ năng. Các lớp học về biên kịch, đạo diễn, quay phim và dựng phim được tổ chức thường xuyên, không chỉ trang bị kiến thức chuyên môn mà còn khơi dậy niềm đam mê điện ảnh cho các thế hệ trẻ. Có khoảng trên 500 suất chiếu/năm chiếu phim miễn phí tại các huyện ngoại thành hoặc chi phí thấp tại 27 cơ sở văn hóa giành cho đối tượng công nhân, đóng vai trò quan trọng trong việc đưa điện ảnh và nghệ thuật đến gần hơn với vùng nông thôn và các tầng lớp lao động.
Khi trở thành thành phố điện ảnh UCCN đầu tiên của Việt Nam và Đông Nam Á, TP.HCM sẽ trở thành nơi kết nối điện ảnh Việt Nam với quốc tế, đóng góp hiệu quả và có trách nhiệm vào sự phát triển chung của điện ảnh khu vực. Đây là động lực để thành phố triển khai hiệu quả các dự án phát triển điện ảnh chuyên nghiệp và hiện đại; tăng cường đào tạo và trao đổi chuyên gia, bổ sung thêm nguồn nhân lực chất lượng cao; tiếp tục các sự kiện về điện ảnh, đưa liên hoan phim quốc tế TP.HCM (HIFF) trở thành sự kiện điện ảnh thường niên, nỗ lực khẳng định vị thế, uy tín đối với điện ảnh trong nước và quốc tế. Thực hiện ưu tiên của TP.HCM trong giai đoạn tới là trở thành thành phố điện ảnh sáng tạo, sẽ thúc đẩy năng lực sáng tạo nghệ thuật, nuôi dưỡng tinh thần xã hội lành mạnh phù hợp với thời đại và hài hòa với cộng đồng quốc tế. Thành phố kỳ vọng, thông qua điện ảnh sẽ phục dựng, gìn giữ truyền thống tốt đẹp của dân tộc; hình thành được nền tảng cội nguồn năng lượng tinh thần cho người sáng tạo và người thụ hưởng, cải thiện đời sống của cư dân. Đây là động lực để thành phố triển khai hiệu quả các dự án, sự kiện điện ảnh, đào tạo và trao đổi chuyên gia bổ sung thêm nguồn nhân lực chất lượng cao, đưa điện ảnh địa phương phát triển bền vững.
Ủy ban nhân dân Thành phố đã ban hành Đề án “Chiến lược phát triển ngành công nghiệp văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030” trên 8 lĩnh vực: Điện ảnh; Nghệ thuật biểu diễn; Mỹ thuật; Nhiếp ảnh; Triển lãm; Quảng cáo; Du lịch văn hóa; Thời trang. Kế hoạch triển khai Đề án được ban hành vào tháng 9 năm 2024. Trở thành thành phố sáng tạo trên lĩnh vực điện ảnh sẽ thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp văn hóa, năng lực sáng tạo nghệ thuật để nuôi dưỡng đời sống tinh thần xã hội ngày càng lành mạnh, hài hòa với cộng đồng quốc tế, phát triển kinh tế, xã hội là việc làm trọng tâm trong giai đoạn tới. Tăng cường quảng bá và gắn kết phát triển du lịch, cùng với các ngành công nghiệp văn hóa được kỳ vọng sẽ đóng góp 7,2% GRDP năm 2030 để tạo thêm nhiều việc làm mới, tạo sinh kế cho cư dân đô thị.
Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hồ Chí Minh. Trên cơ sở đó, Hội đồng nhân dân Thành phố đã ban hành các Nghị quyết nhằm cụ thể hóa các cơ chế, chính sách như: Nghị quyết số 09/2023/NQ-HĐND ngày 19 tháng 9 năm 2023 của Hội đồng nhân dân Thành phố quy định về hỗ trợ lãi suất đối với các dự án đầu tư được công ty đầu tư tài chính nhà nước TP.HCM cho vay thuộc lĩnh vực ưu tiên phát triển kinh tế – xã hội. Doanh nghiệp đầu tư rạp chiếu phim hoặc cụm rạp chiếu phim có quy mô trên 1.000 chỗ ngồi được ưu đãi mức vay tối đa 7,8 triệu USD và hỗ trợ toàn bộ lãi suất 0%, thời gian hỗ trợ không quá 7 năm. Nghị quyết 31/2024/NQ-HĐND ngày 11/12/2024 quy định các Iĩnh vực ưu tiên; tiêu chí, điều kiện quy định các Iĩnh vực ưu tiên; tiêu chí, điều kiện, nội dung hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có thu nhập phát sinh trên địa bàn thành phố được miến thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp. Chính sách này sẽ giúp giải quyết các vấn đề cho kinh tế thành phố như tạo việc làm cho người lao động, thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp. Nghị quyết số 181/NQ-HĐND về danh mục dự án để kêu gọi đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP). Ủy ban nhân dân thành phố đã tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư vào các dự án thuộc lĩnh vực văn hóa – thể thao năm 2024 nhằm kêu gọi đầu tư 40 dự án văn hóa, thể thao, trong đó có 5 dự án ưu tiên đầu tư với hơn 90 triệu USD và 18 dự án giới thiệu để nhà đầu tư nghiên cứu, đề xuất với phương án đầu tư 824 triệu USD. Thành phố kỳ vọng với sự đầu tư của doanh nghiệp sẽ mang lại những thiết chế văn hóa hiện đại, không gian sáng tạo quan trọng trong tương lai. Các dự án phức hợp có liên quan và đặc thù của điện ảnh cũng được quan tâm kêu gọi đầu tư như Dự án Trung tâm văn hóa nghệ thuật, Khu phức hợp Trung tâm văn hóa thiếu nhi Đa năng – Rạp chiếu phim, Dự án trung tâm văn hóa – Thể thao đa năng TP.HCM, Nhà hát Gia Định…
Sự phát triển của điện ảnh cũng được thành phố kỳ vọng sẽ tạo ra một định hình mới về văn hóa sáng tạo, cải thiện tầm nhìn toàn cầu và khẳng định Thành phố Hồ Chí Minh là một điểm đến đầy cảm hứng của khu vực, truyền cảm hứng để các kết quả thụ hưởng văn hóa – nghệ thuật của cư dân sẽ được chuyển hóa thành đặc trưng về tâm hồn, vật chất, tri thức và được biểu hiện thành cách sống, hệ thống giá trị, truyền thống và bản sắc của một đô thị vốn là trung tâm kinh tế – văn hóa phía Nam với nhiều lớp trầm tích văn hóa đa dạng trong suốt lịch sử hình thành và phát triển của mình.
* Một số sáng kiến, chương trình, dự án Thành phố Hồ Chí Minh cam kết nhằm đạt được các mục tiêu của mạng lưới theo cách bền vững bằng cách nâng cao vai trò của văn hóa và sự đa dạng trong phát triển bền vững:
- Một số sáng kiến, chương trình, dự án cấp độ quốc gia:
– Kiến tạo điện ảnh trong học đường: Sáng kiến mong muốn củng cố và tạo cơ hội để nghệ thuật điện ảnh phát triển trong trường học nhằm nâng cao cảm nhận, cảm thụ về nghệ thuật, giáo dục về thị hiếu thẩm mỹ cho thế hệ trẻ; thúc đẩy sự hình thành nên tình cảm thẩm mỹ, thị hiếu thẩm mỹ, năng lực thẩm mỹ và đào tạo thế hệ kế thừa, tạo ra môi trường phát triển bền vững cho các thế hệ nghệ sĩ điện ảnh tương lai.
– Dự án “Sắc màu cuộc sống qua điện ảnh”: Dự án truyền tải những câu chuyện đa chiều về cuộc sống, con người và văn hóa phong phú của Thành phố Hồ Chí Minh thông qua nghệ thuật điện ảnh, tạo sự bình đẳng trong tiếp cận nghệ thuật cho các tầng lớp cư dân, đặc biệt là các nhóm cộng đồng chưa mang tính đại diện, kết nối cộng đồng qua nghệ thuật.
– Xây dựng những không gian sáng tạo văn hoá: Hình thành các công viên sáng tạo chuyên đề trong Đề án xây dựng hệ thống công viên bờ sông Sài gòn. Đây sẽ là nơi tổ chức các hoạt động tôn nghệ thuật Điện ảnh; sáng tạo và kết nối với các địa phương trong nước và quốc tế. Thông qua kết hợp kể chuyện sáng tạo với các mô hình kinh doanh trên nhiều lĩnh vực giải trí và trải nghiệm kỹ thuật số góp phần kiến tạo những không gian nghệ thuật, công nghệ và thương mại. Sự tham gia của người dân cũng sẽ thúc đẩy sự chủ động thể hiện ý tưởng và tài năng nhằm tạo nên bức tranh văn hóa đa dạng và phong phú cho Thành phố, nơi mà mọi người đều có thể trở thành nhà sáng tạo và người thụ hưởng các thành quả của hoạt động sáng tạo văn hoá.
- Sáng kiến cấp độ quốc tế nhằm đóng góp thiết thực và hiệu quả trong Mạng lưới các Thành phố sáng tạo về điện ảnh:
– Diễn đàn mạng lưới các thành phố điện ảnh Châu Á: Sáng kiến được đề ra nhằm tạo điều kiện cho những người hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh ở Châu Á trao đổi về các vấn đề về hoạt động chuyên môn; là nơi gặp gỡ, trao đổi và học hỏi kinh nghiệm của những nhà sáng tạo trẻ, các doanh nghiệp điện ảnh…
– Tổ chức Liên hoan phim quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh (HIFF) thường niên: Nhằm nâng cao chất lượng tổ chức liên hoan phim tiệm cận tiêu chí quốc tế; tạo sân chơi điện ảnh chuyên nghiệp, tôn vinh các tài năng trên lĩnh vực điện ảnh.; tìm kiếm tài năng, đầu tư cho các dự án của nhà làm phim trẻ… Bên cạnh đó giới thiệu sự đa dạng về văn hoá bản địa, tăng cường kết nối các nhà làm phim Việt Nam và toàn cầu thông qua các diễn đàn như hội thảo, workshop, các chợ dự án…
– Xây dựng đầu mối hỗ trợ phát triển điện ảnh: Nhằm tư vấn, hỗ trợ các thủ tục hành chính cho nhà làm phim trong nước và quốc tế; xây dựng cơ sở dữ liệu điện ảnh, lưu trữ các nội dung liên quan đến dữ liệu điện ảnh như phân tích thị hiếu tiêu dùng, xu hướng tiêu dùng và nhu cầu tiêu dùng…
Thông tin liên hệ:
Ông Nguyễn Tấn Kiệt, Trưởng Phòng Nghệ thuật – Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh.
– Số điện thoại: 0903094846