“Điện ảnh học đường” không chỉ là một ý tưởng bổ trợ, mà thực sự là một trong những trụ cột chính trong hồ sơ của TP.HCM ứng cử gia nhập Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO (UCCN) trong lĩnh vực điện ảnh.
Sáng kiến này đã được đề cập chính thức trong các buổi tọa đàm tham vấn quốc tế về việc xây dựng hồ sơ. Đây được xem là một trong 6 sáng kiến trọng tâm (3 sáng kiến cấp địa phương và 3 cấp quốc tế) mà thành phố cam kết thực hiện.
Dưới đây là phân tích về vai trò và các trụ cột triển khai của sáng kiến “Điện ảnh học đường” trong bối cảnh “Thành phố Điện ảnh TP.HCM”.
1. Vai trò chiến lược: Tại sao “Điện ảnh Học đường” là nền tảng?
Đề án “Thành phố Điện ảnh” không chỉ là xây dựng phim trường hay thu hút đoàn phim quốc tế. Mục tiêu cốt lõi là xây dựng một hệ sinh thái điện ảnh bền vững. Trong đó, “Điện ảnh Học đường” đóng vai trò kép:
Xây dựng Khán giả Tương lai: Đây là mục tiêu quan trọng nhất. Sáng kiến này giúp đào tạo ra một thế hệ công chúng mới có “thẩm mỹ điện ảnh” (film literacy). Họ không chỉ xem phim để giải trí, mà còn biết cách thưởng thức, phân tích và trân trọng điện ảnh như một loại hình nghệ thuật. Một thị trường nội địa có gu và esâu sắc chính là bệ đỡ vững chắc nhất cho phim Việt.
Ươm mầm Tài năng Nguồn: Đây là đầu vào của “ống dẫn tài năng” (talent pipeline). Việc tiếp xúc với điện ảnh từ sớm giúp phát hiện và nuôi dưỡng đam mê cho các nhà làm phim, biên kịch, quay phim, và các nhà phê bình tương lai ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
CGV Việt Nam và Trường ĐH KHXH&NV – ĐH Quốc gia TP.HCM (USSH) chính thức ký kết hợp tác nhằm thúc đẩy giáo dục điện ảnh, tạo cơ hội sáng tạo cho sinh viên và lan tỏa giá trị văn hóa qua màn ảnh.
2. Các trụ cột triển khai sáng kiến
Để biến “Điện ảnh học đường” thành hiện thực, TP.HCM có thể tập trung vào ba trụ cột chính, kết nối trực tiếp với các nguồn lực của “Thành phố Điện ảnh”:
Trụ cột 1: Tích hợp chính khóa (Điện ảnh là Môn học)
Chuẩn hóa mô-đun: Tận dụng Chương trình GDPT 2018 mới, trong đó môn “Nghệ thuật” cấp THPT có các mô-đun tự chọn, bao gồm cả “Thiết kế mỹ thuật sân khấu, điện ảnh”.
Hành động: Sở GD&ĐT phối hợp với Sở VH&TT xây dựng bộ tài liệu chuẩn, tập huấn giáo viên, và khuyến khích các trường THPT tại TP.HCM đưa mô-đun này vào giảng dạy.
Học liệu: Xây dựng thư viện phim học đường, ưu tiên các tác phẩm kinh điển của điện ảnh Việt Nam và các bộ phim đặc sắc về TP.HCM để làm tư liệu phân tích.
Trụ cột 2: Sân chơi ngoại khóa (Điện ảnh là Trải nghiệm)
Đây là mảng năng động nhất và dễ triển khai nhất, tạo ra sự hứng thú trực tiếp cho học sinh.
Thành lập Câu lạc bộ: Khuyến khích mỗi trường (THCS, THPT) thành lập một “Câu lạc bộ Điện ảnh” (Film Club), nơi học sinh cùng xem phim, bình luận và tập làm những thước phim ngắn.
Liên hoan Phim Ngắn Học đường: Tổ chức một giải thưởng/liên hoan phim thường niên cấp thành phố dành riêng cho học sinh, sinh viên. Đây là nơi để các em trình chiếu tác phẩm của mình – một phiên bản “Good Films about HCMC” (tương tự dự án bạn từng xây dựng) nhưng ở quy mô lớn và bền vững hơn.
Các Workshop “Làm phim bằng Điện thoại”: Tận dụng thế mạnh của giới trẻ là các nền tảng video ngắn (TikTok, YouTube Shorts). Mời các nhà làm phim, các MCN (như mô hình Goodlife Media của bạn) đến trường để hướng dẫn các em những kỹ năng cơ bản nhất về kịch bản, quay, dựng ngay trên smartphone.
Liên hoan phim sinh viên Nhân văn 2025 diễn ra tại Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, ĐHQG-HCM.
Trụ cột 3: Kết nối hạ tầng (Điện ảnh là Cầu nối)
Đây là bước kết nối các em với hệ sinh thái chuyên nghiệp của “Thành phố Điện ảnh”.
“Cinema Tour”: Khi các phim trường, “công viên điện ảnh” (Film Park) được xây dựng, cần có chính sách tổ chức các tour tham quan cho học sinh.
“Masterclass” tại trường học: Đưa các đạo diễn, nhà sản xuất, diễn viên… đang hoạt động tại TP.HCM đến các trường học để nói chuyện, truyền cảm hứng.
Hỗ trợ chiếu phim: Hợp tác với các cụm rạp và nhà phát hành để có những suất chiếu đặc biệt (với giá vé ưu đãi hoặc miễn phí) cho học sinh xem các bộ phim nghệ thuật, phim tài liệu có giá trị cao.
Sáng kiến này sẽ biến học sinh từ những người tiêu thụ nội dung thụ động thành những nhà sáng tạo và những khán giả chủ động, am hiểu. Đây chính là cách TP.HCM tạo ra “chất” riêng của mình trên bản đồ các Thành phố Điện ảnh toàn cầu.
Học sinh Trường THCS Vân Đồn đã có một buổi xem phim thật đặc biệt sau lễ khai giảng năm học. Ảnh: NTCC